предлог предл. п.

(около, возле, кого-чего-л.) алдында, жанында, жанындагы;

стоять при входе кире берер жерде туруу;

столб при дороге жолдун жанындагы столб (устун);

(при указании на подчинённое, подсобное отношение чему-л.) алдындагы;

ясли при заводе заводдун алдындагы ясли;

(указывает на наличие чего-л. кого-л.) бар болуу;

иметь при себе справку места работы өзүнүн жанында иштеген жеринен справкасы болуу;

(во время) убагында, мезгилинде, кезинде, учурунда, тушунда;

при Советской власти Совет бийлигинин тушунда;

при встрече кезигишкен кезде;

(при указании обстоятельств, обстановки) аркасында, кезде;

при помощи друзей достордун, жолдоштордун жардамы аркасында;

ехать при сильном ветре катуу шамал болгон кезде жол жүрүү;

присутствии) тушунда, көз алдында, жанында;

это событие произошло при мне бул окуя менин көзүмчө болду;

сказать при свидетелях күбөлөрдүн жанында (көзүнчө) айтуу;

при жизни тирүү кезинде;

при смерти өлүм алдында, көр оозунда;

при всём том ошонун бардыгына карабастан; андай болсо да, кандай болбосун;

при этом ушуну менен бирге.

при-

приставка

этиштерди төмөнкү мааниде түзөт:

кыймыл-аракетти аягына чейин жеткирүү; мис. приехать келүү;

бир нерсени бир нерсеге кошуу, кошумчалоо; мис. приделать кошуп бириктире жасоо;

кыймыл-аракеттин өзүнө карай багытталганын; мис. пригласить чакыруу;

кыймыл-аракеттин жогорудан төмөн багытталышы; мис. придавить үстүнөн басуу;

кыймыл-аракеттин толук экенин; мис. приучить үйрөтүү;

кыймыл-аракеттин толук эместигин; мис. приутихнуть бир аз басылуу (шамал жөнүндө);

"-ыва, -ива суффикстери менен кошо турганда, бирге болгон аракетти көрсөтөт; мис. приговаривать бир нерсе кылганда айта берүү;

бир нерсеге түздөн-түз ыкташуу, жалгашуу маанисиндеги зат атооч жана сын атоочторду түзөт; мис. приусадебный короо жанындагы.